بسمه تعالي

مقدمه

صدام بعثي در روز 26 شهريور 59 در جلسه اي فوق العاده اي مجلس ملي عراق حاضر شد و گفت: من در برابر شما اعلام مي كنم كه ما قرارداد ششم مارس 1975 را كاملاً ملغي مي دانيم و شوراي فرماندهي در اين زمينه تصميم خود را خواهد گرفت. اين نطق صدام از فرستنده هاي راديو تلويزيوني عراق ساعت 20:30 در تاريخ26/6/59 به صورت مستقيم پخش گرديد.

پنج روز بعد يعني 31/6/59 جمله ي گسترده ي نظامي خود را عليه ايران با 12 لشگر مسلح به مرزهاي غربي، جنوب غربي و شمال غربي به طول بيش از يك هزار و سيصد كيلومتر شروع نمود. از هوا تا سر پل ذهاب و اسلام آباد و در جنوب تا پشت دروازه هاي اهواز و محاصره ي آبادان پيش رفت. شهرهاي قصر شيرين، سرپل ذهاب، نفت شهر، هويزه، بستان، خرمشهر، و صدها روستا و بخش سقوط كرد و در كل بيش از چهارده هزار كيلومتر مربع از اراضي پنج استان خوزستان، ايلام، كردستان، باختران و آذربايجان غربي را به تصرف خود درآورد. مناطق مسكوني مراكز استان و شهرهاي بزرگ ايران از جمله اهواز، باختران، اروميه، تبريز، همدان، بوشهر، سنندج و غيره را مورد حملات هوايي قرار داد.
صدام در برابر چشم بينندگان تلويزيون حاضر شد و قرارداد الجزاير را پاره كرد و گفت: اين قرارداد مربوط به زماني است كه ما ضعيف بوديم. در حال حاضر ما قوي هستيم و به اين قرارداد نيازي نداريم.
در شرايطي كه شهرها و اراضي جمهوري اسلامي ايران در اشغال صدام بود او در يك مصاحبه مطبوعاتي با خبرنگاران خارجي در حالي كه مفاد منشور سازمان ملل متحد را سخره گرفته بود، گفت:
مردمي كه درگير جنگ مي شوند بايد نتايج آن را بپذيرند، پس چه گونه مي شود به مردمي كه شكست خورده اند بگوييد اين سرزمينتان؛ بفرماييد تحويل بگيريد!

مردم انقلابي جمهوري اسلامي ايران در برابر هجوم تجاوز كارانه به خروش آمدند و از سراسر كشور حركتي عظيم انجام گرفت و مردم كوچه بازار، گروه گروه به سوي جبهه ها رفته و براي جنگ و دفاع آماده شدند؛ به گونه اي كه حتي به كار گرفتن اين نيروهاي وسيع مردمي براي فرماندهان، مشكل و فكر تشكيل بسيج و منظم كردن آنان و تنظيم ارتش بيست ميليوني مطرح شدند.

نقش جهاد سازندگي در جنگ

وقتي حضرت امام (ره) فرمان تشكيل جهاد سازندگي را صادر فرمود، موجي عظيم به عمق جامعه را تحت تأثير قرار داد.

جهاد گام هاي آغاز را با كمك به روستاييان استوار نمود و فعاليتش را از سازندگي و به سازي كشور شروع كرد.

آري جهاد نامي آشنا براي مردم دشت و كوهستان، نامي دل آرام براي مردم كوير، هم نشيني دلسوز براي روستاييان و نوايي دل نشين به عمق درون همه ي انسان هاي پاك سرشت است.
اين نهاد مقدس با داشتن جوانان مومن و فداكار و كم توقع، پس از چند روز كه از شروع جنگ ميگذشت، اولين اكيپ ها از سراسر كشور را به سوي جبهه هاي غرب و جنوب اعزام كرد و در خطوط مقدم جبهه و پشت جبهه مستقر نمود و از همان لحظه ي استقرار فعاليتهاي مستمر و دشمن شكن خويش را آغاز كرد.

حضور ايثارگران جهاد سازندگي به مثابه قطره اي درياي خروشان امت حزب الله در كليه ي سنگرها و صحنه ها نبرد، تأثير شگرفي در تقويت و حمايت جبهه ها و گشودن راه هاي جديد در دفاع و كوتاه نمودن دست متجاوزان داشت. به تدريج با سامان گرفتن نيروهاي شركت كننده در جنگ، حضور جهاد سازندگي در جبهه هاي نبرد. هر روز شكل مشخص تر و ابعاد دقيق تر و حساس تري پيدا مي كرد. به لحاظ گستردگي فعاليتهاي ايثارگران جهاد سازندگي، ارائه آمار و ارقام مشخص و دقيق از اين فعاليت ها غير ممكن است.

هر چند پشتيباني و مهندسي جهاد در كليه ي عمليات ها خدمات شايان و شايسته اي نموده است، ليكن ما با در نظر گرفتن اجمال نويسي به ذكر پاره اي از تلاش هاي جهادگران در جنگ هشت ساله مي پردازيم:

عمليات گسترده و پيروزمند والفجر 8 يك عمليات آبي – خاكي بي مانند بود. مي توان به جرأت آن را يك جنگ مهندسي تمام عيار به شمار آورد كه پيروزي هاي به دست آمده در اين عمليات بي نظير با برنامه ريزي دقيق و حساب شده و به كارگيري نيروهاي متعهد و متخصص جهادگر و مردمي و تلاش پيگير و شبانه روزي و خدمت بي شائبه ي فرزندان برومند پشتيباني و مهندسي جنگ جهاد سازندگي با هماهنگي و وحدت و يكپارچگي نيروهاي رزمي به وقوع پيوسته است. نخلستانها، باتلاق ها، نهرها،خاكريزها، جاده ها و پلها در سواحل شرقي اروند رود همواره نمايانگر و بازگو كننده ي تلاش و همت بي همانند سنگر سازان بي سنگري است كه در دل شبهاي تاريك، تنها در جهت رضاي پروردگار و باء و نصرت اسلام و پاسداري از خون گلگون كفنان حماسه ساز و ياري سپاه توانمند اسلام در صحنه هاي رزم پر شكوه و دشمن شكن، هشتمين و الفجرشان را آراستند.

از همه مهمتر اروند پرخروش كه در برابر نيروي ايمان و اراده توانا و همت بلند حماسه سازان تسليم گشته و در مقابل ايستادگي و عزم راسخ آنان به تعظيم درآمده و مقدم عاشقان حق را برگرده ي خود پذيرا و در جهت پيروزي اسلام بر كفر به سرور و شادماني پرداخته بود. در شبهاي بي شماري همت و تلاش ساحل سازان بي سنگر را در زير رگبار مسلسلهاي فريب خوردگان به تماشا نشسته بود و باسرانگشت امواج بلند خود حديث مقاومت و ايثار را در قالبي نوين به گوش ستارگان شب زمزه كرده و فضاي عرصه ي پيكار را معطر ساخته بود.

اين پيروزي عظيم، يعني ساختن جبهه و تثبيت مواضع نه تنها تا كنون در هيچ يك از عمليات هاي سپاه اسلام در طول جنگ تحميلي سابقه نداشته بود، بلكه بار ديگر توانايي هاي تخصصي پشتيباني و مهندسي جنگ جهاد سازندگي را به نمايش گذاشت و دنيا را به شگفتي و حيرت واداشت. احداث پل بزرگ ((بعثت)) بر روي رودخانه خروشان اروند و از ابتكار جهاد بود كه از نظر فني و موفقيت استراتژيك اهميت ويژه اي داشت؛ و جز با الطاف خفيه ي الهي هيچ گاه ميسر نبوده است.
عمليات كربلاي (5) در شرايط زماني و مكاني اي به وقوع پيوست كه دشمن بعثي به هيچ وجه تصور آن را نمي كرد. در اين منطقه عملياتي، ارتش بعث به كمك كارشناسان نظامي خارجي و صرف هزينه هاي بسيار هنگفت، قويترين و مستحكم ترين خطوط دفاعي را ايجاد نموده بود. به طوريكه فرماندهان و سربازان بعثي با اطمينان از نفوذ ناپذيري اين خطوط، آن را دژ ((استواري)) نام نهاده بودند. ايجاد انواع ميدان هاي مين و سيم هاي خاردار و سنگرهاي بتوني در بخش هاي خاكي منطقه و ايجاد درياچه ها و باتلاق هاي مصنوعي با عمق كم، نه تنها نيروي پياده، بلكه عبور قايق را نيز نا ممكن مي ساخت، از جمله اي اين موانع بود. در انتهاي اين آب گرفتگي ها و در ساحل خط دفاعي دشمن، دهها رديف سيم خاردار و موانع خورشيدي و ميدان هاي وسيع مين و سنگرهاي ديده باني كمين قرار داشت؛ و در پشت اين موانع نيز دژ خاكي بزرگي به ارتفاع 5 الي 6 متر به عرض 10 متر احداث شده و يك كانال بزرگ سيماني نيز داخل اين دژ تعبيه گرديده بود. قابل توجه اين كه اين موانع و خطوط دفاعي در پشت اين دژ باز هم تكرار شده بود.

اما اين خطوط عظيم دفاعي، با امدادهاي غيبي خداوند، و با ايثارگري هاي رزمندگان اسلام و فرماندهي هماهنگ و قوي عمليات و اجراي طرح هاي پيچيده و عظيم عملياتي و مهندسي – رزمي، كه در واقع حاصل تجارب سال ها ايثارگري توأم با اخلاص و خلاقيت دلير مردان خطه توحيد بوده است، آن چنان با سرعت در هم ريخت كه دشمن حتي تصورش را هم نمي كرد.

براي آن كه واحدهاي مهندسي – رزمي لشگريان اسلام نتوانند از تجارب قبلي خود، در اين منطقه بهره بگيرند، رژيم بعث استحكامات و موانع و مواضع پدافندي خود را به نحوي طراحي نموده بود كه از لحاظ مهندسي – رزمي سازماندهي جديدي نيازمند بود.

در چنين شرايطي، گردان هاي پشتيباني و مهندسي جنگ جهاد سازندگي در منطقه مستقر شده و در قبل از عمليات با انجام كارهايي از قبيل: تردد نيروهاي رزمي، ترميم و تعريض و شن ريزي راههاي مواصلاتي و هم چنين احداث صدها سنگر و دهها مقر و قرارگاه جهت استقرار نيروهاي عمل كننده و سنگرهاي توپخانه، ادوات، اورژانس و غيره منطقه را براي انجام عمليات آماده مي كردند.
در حين عمليات نيز، جهادگران گردان هاي پشتيباني و مهندسي جنگ جهاد سازندگي در زير سخت ترين آتش دشمن جاده ها را جهت عبور وسائل نقليه و امكانات مورد نياز سپاهيان، درون آب گرفتگي ها تا خط مقدم دشمن امتداد داده و به جاده هاي تداركاتي نيروهاي بعثي وصل نمودند و در اين عمليات بهترين و با تجربه ترين نيروهايش به شهادت رسيدند. اين عمل در پشروي سپاه اسلام بسيار مؤثر بود. در اين راستا بايد از رانندگان كمپرسي در جابه جايي و حمل خاك و رانندگان لودر و بولدوزر كه در زير آتش شديد دشمن ايثارگرانه تلاش مي كردند، ياد كرد.

علاوه بر اين، سنگرسازان بي سنگر، پا به پاي رزمندگان در عمليات پيش مي رفتند و با دستگاه هاي لودر و بولدوزر، خود را به خاكريزهاي دشمن – كه هنوز سقوط نكرده بودند – رسانيده و خاكرزيها و ديگر موانع را مي گشودند كه در طول تاريخ جنگ تحميلي بي سابقه و بي همانند بود.
هم چنين در حين عمليات، گردان هاي پشتيباني و مهندسي جنگ جهاد در تمامي مراحل پيشروي ها قدم به قدم براي سپاهيان توحيد، خاكريز عملياتي احداث نموده و مكمل رزم بي امان برادران رزمنده شان بودند. بعلاوه طرح ها و ابتكارات فني – مهندسي نويني در حين عمليات به اجرا درآمد كه شرح آن، در اين مختصر نمي گنجد.

پس از انجام عمليات نيز، پاك سازي منطقه، تعميرات ادوات محل مجروحان، احداث استحكامات براي جلو گيري از ضد حمله و ده ها فعاليت ديگر، وظايفي بود كه ((سنگرسازان بي سنگر)) عاشقانه به انجام رساندند.

اقدامات جهاد سازندگي در دوران دفاع مقدس

1- جاده سازي عملياتي – نفوذي و كوهستاني
2-شن ريزي
3-احداث انواع پل (نفررو، بشكه يي، لوله يي، آلمينيومي، قادري، بتني)
4-احداث دژ مستحكم
5-احداث سنگرهاي انفرادي و اجتماعي
6-احداث سنگرهاي خودرو، مهمات، تانك و نفبر
7-ايجاد مواضع توپخانه – مقرهاي توپخانه
8-احداث بيمارستان و اورژانس صحرايي
9-ايجاد سد خاكي – اسكله خاكي
10 -محوطه سازي و ايجاد قرارگاه هاي تاكتيكي و مقر گردان هاو پادگان ها
11-ايجاد كانال نفررو
12-ايجاد كانال آب
13-سايت موشكي، سكوي ادوات نظامي و پدافند هوايي
14-احداث باند هلي كوپتر
15-احداث دكل ديدباني
16-حمل و نقل مهمات، آب رساني، آب پاش جاده يي
17-احداث حسينيه، نمازخانه و ايستگاه صلواتي
18-احداث حمام صلواتي
-19حفر چاه عميق و نيمه عميق
20-احداث پاسگاه عملياتي جهت ايجاد امنيت
21-تعميرات ادوات راه سازي جهاد – سپاه - ارتش